“Plofkippen, dat zijn we geworden. Het wordt tijd dat we een scharrelkip worden”.
Ik kwam deze kop tegen in het tijdschrift GezondNu. Ik moest vreselijk lachen en het trok zo mijn aandacjt. Het interessant artikel tegen dat ging over gezond oud worden, de snelheid waarin we leven. Arts en verouderingswetenschapper David von Bodegom bij het kennisinstituut Leyden Academy on Vitality and Ageing en schrijver van het boek ‘Het geheim van de schildpad’ vergelijkt in het artikel de mens met het dier.
Ik deel het artikel graag met jullie. Het geeft een aardig goed beeld van het probleem van tegenwoordig. Het is wat gegeneraliseerd en geldt gelukkig niet voor ons allemaal, maar het schetst een mooi beeld waar veel mensen tegenaan lopen. Onze zitcultuur en het gehaaste leven. Deze vorm van snelheid is een dooddoener, zo stelt hij. “Hoe sneller je leeft, hoe sneller je veroudert”.
Von Bodegom vertelt: ‘Dieren hebben, zover we nu weten, nooit tijd te kort. Ze hebben dus ook nooit haast, behalve dan als het op eten aankomt of als ze moeten vluchten. Mensen kunnen vaak een voorbeeld nemen aan dieren en dan met name aan slomeriken, stelt hij.
Zijn boodschap is: Word een scharrelkip! ‘Plofkippen dat zijn we geworden. Het wordt tijd dat we weer gaan ‘scharrelen’.
Het probleem van tegenwoordig is dat mensen hun eigen bio-industrie hebben gecreëerd. We rijden in onze auto’s of met het openbaar vervoer naar ons werk, naar school of anders waarin we hele dagen opgehokt achter een bureau stilzitten. ’s Avonds rijden we weer naar huis om daar op de bank neer te ploffen.
Er wordt wel gezegd dat je van hard werken niet doodgaat. Van Bodegom stelt: ‘Oh nee? Kijk eens naar stratenmakers en andere mensen met lichamelijk zwaar werk. Die zijn op hun zestigste vaak al versleten. Ik durf zelfs te beweren dat het feit dat wen nu praktisch allemaal hele dagen binnen achter een computer doorbrengen, heeft bijgedragen aan onze toegenomen levensverwachting. Alleen zijn we inmiddels op een keerpunt beland. We zitten zo veel stil dat het niet goed meer voor ons is en dat weten we ook. En dus proberen we dat en masse op zondag te compenseren door ik weet niet hoeveel kilometers in het bos te gaan hardlopen’.
Echter nog niemand heft kunnen aantonen dat zo’n enorme inspanning je ook meer gezondheid oplevert. ‘Integendeel! Niet alleen dat je hart moet sneller werken, je bloeddruk stijgt, alles in je lichaam gaat sneller en daarmee slijt je lijf harder. Bewegen is goed, maar een marathon lopen is niet nodig’.
Het komt hierop neer, hoe extremer je leeft, hoe sneller je veroudert. Je moet dus rustig aan doen, maar niet doorslaan en hele dagen stilzitten.
Van Bodegom: “Daarom zeg ik ook: Mens, ga scharrelen! Doe alles wat nodig is om niet urenlang stil te zitten. Bij vragen als: Pak ik de auto of fiets of neem ik de trap of de lift, is het antwoord simpel: elk moment dat je kunt, moet je beweging zien mee te pikken. Rek, strek en wiebel er op los als je toch achter de computer kruipt. Of liever: ga staan. Staan vraagt nl. meer van je spieren en je gebruik ook meer energie dan zittend. Scharrelen is bovendien makkelijk vol te houden, beter door te voeren in je leven en het zorgt voor een perfecte balans, want je zet je lijf lekker aan het werk, maar het vraagt ook weer niet te veel van je. Scharrelen heeft alleen maar voordelen. Langzaamaan bewegen, de hele dag door is het devies. Onkruid wieden, ramen lappen, brief posten. Kun je ook op andere fronten je leven opslomen? “Onderschat de factor slaap niet. Slaap is belangrijk voor rust en herstel”.
We hebben het tegenwoordig zo druk en ons leven is gericht op snelheid. Even dit, even dat. Snel nog even hierheen en daarheen. Ook hier is snelheid een dooddoener. Neem als voorbeeld de ongezonde keuzes die we maken. Vaak maken we keuzes met snelheid en gemak als uitgangspunt. We nemen de auto, omdat het sneller is dan de fiets. We gaan voor kant-en-klaar, omdat we geen tijd hebben om met aandacht te koken. Gauw even een was draaien, tussendoor nog even wat boodschappen halen en met snel na je werk nog even gauw een maaltijd in elkaar flansen. De kinderen om je heen en hun verzorgen of de hond moet ook nog even snel worden uitgelaten. Ik moet hier nog even heen, daar nog even heen… alles het liefst in één dag.
Uiteraard is met een beetje tempo niet per se iets mis, maar hoe vaak mondt ‘gauw’ voor jou uit in ongezonde haast of opgejaagd gevoel?
De boodschap is: Stress geeft enorm veel beschadiging in je lichaam. Neem de tijd voor de dingen die je doet. Traag leven geef je zo meer gezonde tijd.
Ga voor jezelf eens na: Hoe snel leef jij eigenlijk? Hoe vaak doe je dingen op een dag ‘gauw gauw gauw of even vlug dit, even vlug dat? En wat zijn daar de gevolgen van?
Durf eens nee te zeggen, stel je prioriteiten, stel grenzen, stop met het ‘moeten’ en geef jezelf toestemming om iets voor jezelf te doen of doe iets wat je hoofd ruimte en lucht geeft. Ga bijvoorbeeld wandelen in de natuur om te ontstressen of te ontprikkelen. Neem daar de tijd voor. Gewoon, omdat je het nodig hebt en goed voor je is!